Wednesday, February 24, 2010

puri da sanaxaoba "kopalashi"

   

               puri da sanaxaoba "kopalaSi"
              (guram wibaxaSvilis fotogamofena)

  rusTavelis prospeqtidan uceb "hopla"'da galerea "kopalac" iqvea ra...
  12 Tebervals, galereisaken mimaval aRmarTian quCas, fotograf guram wibaxaSvilis gamofenis sanaxavad erTbaSad imdeni adamiani miuyveboda, rom Zalauneburad "mosaxvevSi gaswreba" mominda da mainc xalxiT gavsebuli galereis SesasvlelSi momiwia yuryuti. 
  dro tyuilad ar gamicdenia. gamofenis erTbaSad ori plakatis Tvaliereba daviwye yuradRebiT. erT maTganze Tavad guram wibaxaSvili Sevicani. saxeze lurji laqebi waecxo da melot Tavze ruxi puris karga mozrdili naWeri edo. agaSena RmerTma, am imijiT maincdamainc gamofenis koncefcia Tu ara, samagierod muqTa "purisa da sanaxaobis" Zvelromauli mesiji xom gamovicani? kritikuli paTosis SesanarCuneblad barem aqve davsZen, rom bolo drois qarTuli art-ivenTebi da prezentaciebi "pur-mariliT" namdvilad ver daikvexnis. am mxriv guram wibaxaSvilis gamofena sasiamovno gamonaklisad CavTvale da axla momdevno plakatze gadavitane yuradReba.
  "piri qvisken maqvs" da am plakatidan uzarmazari, pirdafCenili maimuni "gvejRaneboda". goneba gavaaqtiure da vcdilobdi fotografis es miniSneba ubralo "maimunobaSi" ar gametarebina da ufro Rrma safuZvlebisaTvis mimegno. magram, uSvela mxatvar niko cecxlaZes RmerTma, Cemda bedad iqve mdgariyo da droze gamomafxizla, Torem sadRac darvinamde vapirebdi ukve CaZiebas. gulwrfeli rCeva momca: Tavi daanebe, jobia Tovls uyuro, naxe ra lamazad Tovso.
  Tovli "Tavzesayrelad " iyo da didi yuradReba ar mimiqcevia. samagierod, maimunis suraTze mijaWvulobisgan ganvTavisufldi da galereaSi Sevedi.
   galerea fotoaparatebis iseTi CxakaCxukiT Semegeba, rom iatakzec ki davixede, vifiqre, varskvlavebian wiTel xaliCaze xom ar mivabijeb-meTqi. kinaRam Tavi mavan holivudel msaxiobad warmovidgine. simarTle giTxraT namdvili adamianuri saxeebi mogenatrebodaT. yvela mxridan fotoaparati iWyiteboda. iRebdnen da iRebdnen. arc gaemtyunebodaT, cnobili fotografis gamofenaze iyvnen da SemTxveviT kadrebTan erTad, cota wibaxaSvilis "madlis" waRebac undodaT.
   aseTi aurzauris gadamkides meCveneboda, rom zogierT namuSevars nawilobriv vxedavdi. Tumca, roca fotomde gaWirvebiT mivaRwevdi aRmoCdeboda, rom marTlac nawili iyo da meti arc araferi. magaliTad ilia WavWavaZis saxe yvela CvenganisaTvis kargad cnobilia. magram wibaxaSvili am adamianis portretul gamosaxulebas mxolod nikapiTa da bolomde Sekruli pijakis CvenebiT Semofarglavs. (neta saerTod ilia iyo Tu ara?)
  nawilisa da mTelis urTierTmimarTeba sxva namuSevrebSi kidev ufro gaRrmavebuli da absurdamde iyo miyvanili. am mxriv sayuradReboa fototrilogia SiSveli qalis gamosaxulebiT. SiSveli rom iyo  amaze msjeloba  ZuZus mkveTri gamosaxulebidan SeiZleboda, Torem sxeulis sxva nawilebi gaurkveveli warmoSobis detalebiT iyo dafaruli da  SigadaSig fotoSofSi "gaimasqnebuli" efeqtebic etyoboda. igive gamosaxuleba, oRond sxeulis (Tu sxeulebis)  sxva nawilebze koncentraciiT, meordeboda trilogiis momdevno fotoebzec. Tumca, ZuZu yvelgan sacnauri iyo da daSlasa da danawevrebas ar eqvemdebareboda.
  nawilisa da mTelis garda, gamofenaze warmodgenili zogierTi namuSevari pirobiTad "gaorebis" an "ganmeorebis" niSniT SiZleba gamovyoT. venera miloseli xom viciT? hoda,  guram wibaxaSvilTan venera milioselis sayovelTaod cnobil skulpturasTan erTad kidev erTi venerac arsebobs: "saojaxo albomSi napovni fotoebidan". oRond im gansxvavebiT, rom "napovn" fotoze karga Casuqebuli "venera" biushalteriTa da trusebiTaa warmodgenili. mere ra, rom droni da moda mefoben, WeSmariti veneras Secnoba sacvlebSic kargad SeiZleba.
  belgieli siurealisti mxatvris rene magritisadmi wibaxaSvilis damokidebuleba, rogorc favoriti Semoqmedisadmi aSkaraa. magritis Temaze warmodgenil namuSevrebs galereis erTi kedeli mTlianad hqonda daTmobili. rac Seexeba magritis erTi suraTis wibaxaSviliseul foto-interpretacias, is erT-erTi saukeTeso namuSevari iyo gamofenaze.
  Tanamedrove qarTul xelovnebaSi konceptualizmis damamkvidreblad 80-iani wlebis mxatvarTa Taoba iTvleba. guram wibaxaSvili am Taobis erT-erTi mniSvnelovani warmomadgenelia. 12 Tebervlis gamofenis zogierT namuSevarSi "konceptualuri esTetika" Tu nawilobriv igrZnoboda,  "qarTuli filmis" Temaze warmodgenili oTxi foto mTlianad konceptualizmis principiT iyo agebuli. "QqarTuli filmis" savalalo mdgomareoba banaluri kriminalur-erotikuli siuJetiTa da erTferovani religiur-politikuri "dasasruliT" iyo naCvenebi.
  mokled, sanxaobiT guli rom vijere "puris gatexvis" droc mosuliyo da SemoTavazebuli Rvino da torti namdvilad ar damiwunia. oRond, eg ari "trapezi" sadRac galereis kuTxeSi momiwia da gasvla rom davapire dabrkolebas wavawydi. ara, gansakuTrebuli araferi momxdara. ubralod, cota "Seqeifianebuls" foto da videoaparatebis "kordonis" garRveva Zalian damezara. erTi piroba isic ki vifiqre, damejerebina niko cecxlaZisaTvis da gamofenaze ase "Rrmad" ar Semetopa-meTqi.
  ...gareT ki marTla ise lamazad Tovda, rom yurebad namdvilad Rirda.
   
  
  
  
   
  

dabruneba tfilisis mzestan






                     dabruneba tfilisis mzesTan

                                                                             
                                                                                                  
   1889 wels, parizis msoflio bazrobaze, eifelis koSkis gamoCena simboluri niSani iyo kacobriobis cxovrebaSi manamde arnaxuli cvlilebebis dasawyisisa. miuxedavad koSkis zeaswrafuli da vertikaluri mdgomareobisa, imdroindeli progresuli azri mxolod horizontalurad viTardeboda da srulad moicavda social-politikur da kulturul-fsiqologiur aspeqtebs.
   darvinis, nicSes, froidis, marqsis ideebiT Segulianebuli, teqnikuri saSualebebiT aRWurvili, seqsualur safuZvlebamde gaSiSvlebuli, "adamiani-cxovelebisagan" Semdgari deklasirebuli socialuri erToba Tavqudmoglejili miemarTeboda "modernizebuli" momavlisken da am gzaze warsulis monapovarisgan qvas qvaze aRar tovebda.
    "manqana ufro mSvenieria, vidre nike samoTrakieli"-- italiuri futurizmis fuZemdeblis marinetis es sityvebi kargad gamoxatavs "industriuli" epoqis esTeTikur suliskveTebas. 
    frangi mxatvrebi leJe, duSami, brankusi xSirad stumrobdnen saaviacio qarxnebs, rogorc sagamofeno salonebs. WanWikebis, cilindrebis, xraxnebis Tvalierebis Semdeg isini axali impulsebiT ubrundebodnen SemoqmedebiT cxovrebas.
    mecnierebisa da teqnikis progresiT gamowveul aseT aRfrTovanebas mniSvnelovnad anelebda evropuli revoluciebisa da  omebis qartexilebi. maT gamomwvev mizezad xSirad saxeldeboda sazogadoeba da mmarTveli elita. aseTi damokidebuleba pacifisturad ganwyobil wreebs aiZulebda efiqraT damkvidrebuli faseulobebis radikalur cvlilebebze. sazogadoebrivi cxovrebis yvela sfero, maT Soris kulturac, am cvlilebebis mTavari samizne iyo.
   frangi mxatvris marsel duSamis mier, xelovnebis obieqtebad Cveulebrivi unitazisa da velosipedis borblis warmodgeniT, saTave daedo xelovnebis gagebis sruliad gansxvavebul princips. igive mxatvris "xulignuri intervencia" leonardo da vinCis "jokondaze",  misTvis wver-ulvaSis mixatviT, xazs usvamda istoriuli da samuzeumo faseulobebis ignorirebis tendencias. aSkara iyo, aseTi iniciativebiT evropeli avangardistebi samagieros uxdidnen maT Tanamedrove sazogadoebas da abaiburebdnen maTi kulturuli elitarulobis safuZvlebs.
  modiT, davtovoT pirveli msoflio omiT gaRizianebuli evropelebi da avangardizmis kidev erTi centris, ruseTis gavliT, 10-iani wlebis Tbilisisaken aviRoT gezi.
  1912 wlis, moskovis skandalurad cnobili,  "oslinni xvostis" gamofena ukve momxdari ambavia. gamofenaze warmodgenili niko firosmanaSvilis "mziT gamTbari" namuSevrebi siRaribisa da SimSilisagan gawamebul rus kubo-futuristebs Tbilisisaken epatiJeba. amitom, mogzauroba rusuli avangardis mamebis kompaniaSi mogviwevs (i. terentievi, a. kruCionixi, v. kamenski, o. mandelStami). romelTac Tbilisi mtkvarze gamarTul duqnebad warmoudgeniaT, sadac Rvinos da gemriel mwvads "rumianni" meduqne RvTaebrivi mowyalebasaviT arigebs.
  Tbilisi ki am dros sakuTari "koloritis" cvlilebis mdgomareobaSi imyofeboda. yaraCoxeli, kinto, berikaoba, hamqari, yaragiozas Teatri -- warmomavlobisa da kulturuli mravalferovnebis es saocrad sinTezuri garemo, kvlav gaxsnili iyo axali faseulobebis miasaRebad da asaTviseblad.
 qalaqis imdroindel cxovrebaSi, romelic efuZneboda rusul administracias, somxur savaWro-samrewvelo sistemas da qarTul saTavdaznauro sazoadoebas, nel-nela ikveTeboda evropaSi mimdinare kulturuli revoluciis niSnebi.
  "istoria kargad icnobs SemTxveviT, auxsnel gamonaklisebs. qarTuli avangardis aRmoceneba swored erT-erTi aseTi movlenaa"-- werda italieli profesori luiji magaroto Tavis gamokvlevaSi qarTuli avangardizmis Sesaxeb. am mosazrebiT venecieli profesori xazs usvamda erT lokalur sivrceSi, kerZod imereTsa da quTaisSi dabadebuli, xSir SemTxvevaSi erTmaneTis monaTesave poetebis aqtivobas, romlebmac didi roli iTamaSes 10-20 iani wlebis Tbilisis literaturul-kulturuli cxovrebis "evropuli gziT gamarTvaSi". saubaria "cisferyanwelebis" poetur jgufze, romelic 1915 wels quTaisSi Seiqmna da amave saxelwodebis periodul JurnalTan erTad male TbilisSi gadmoincvla.
  italieli xelovnebaTmcodnis mier qarTul avangardizmze, rogorc "auxsnel gamonaklisze" saubari gasagebia: evropaSi da saqarTveloSi 20-e saukunis dasawyisSi mimdinare kulturuli procesebis Sedarebisas,  principuli gansxvaveba imdenad didia, rom eWvic ki gepareba, ramdenad marTebulia erTidaigive saxeliT iwodebodes es ori fenomeni.
   Tumca,  "cisferyanwelebis" gamoCenas Tbilisis multikulturul sivrceSi Tavisi damoukidebeli safuZvlebi gaaCnda.
   cnobili ambavia, rom Tbilisi saukuneebis ganvmalobaSi aRmosavleTisa da dasavleTis gzagasayarze erT-erT umsxviles savaWro centrad iTvleboda. iyo periodebi, rodesac qalaqi damoukidebel politikur ereuladac arsebula, Tumca aseT mdgomareobas danarCeni samyarosgan misi izolacia arasodes gamouwvevia. Sesabamisad, Tbilisi yovelTvis mravalferovani iyo. istoriis ganvmalobaSi ar yofila SemTxveva, rom romelime eTnoss an kulturas gansakuTrebulad dominanturi roli eTamaSos qalaqis cxovrebaSi. arabul-sparsul-qarTul-somxuri kulturuli safuZvlebi ganapirobebdnen Tbilisis originalur saxes da qalaqi yovelTvis mtkivneulad ganicdida aseTi mozaikuri siWrelidan romelime detalis amovardnas.
  20-e saukunis dasawyisisaTvis Tbilisis "qarTuli mimarTuleba" ucnauri vakuumis mdgomareobaSi aRmoCnda. 1907 wels ilias mkvlelobiT marTlac "epoqa damTavrda didi". 60-iani wlebis legendaruli Taoba nel-nela tovebda asparezss.
zemoTnaxsenebi rusi avangardistebi ukve daZruli iyvnen Tbilisisaken, romlebic, miuxedavad keTilSobiluri miznebisa, mainc kulturuli eqspansiiT emuqrebodnen qalaqs. savaWro-samrewvelo kombinaciebSi dakavebuli somxuri mosaxleoba ki marto ver SeZlebda SeenarCunebina Tbilisis odindeli kulturuli balansi. miTumetes, rom qarTvel TavadaznaurTa axal Taobas raxania "menSevikur-bolSevikur" absurdze gaecvala Tavisi tradiciuli warmodgenebi.
  aseT fonze kidev ufro saocaria "loTi genia" niko firosmanaSvilis pirovneba, romelic ukanaskneli, magram auRebeli bastioniviT daitova Tbilisma sakuTari mravalferovnebis gadasarCenad. da kidev, namdvili Tbiliselebi, Zmebi kirile da ilia zdaneviCebi.
  swored am dros Semovida Tbilisis kulturul asparezze 13 "cisferyanweli" Zma,  raTa erTxel da samudamod miecaT qarTuli poeziisaTvis da zogadad qarTuli kulturisaTvis axali mimarTuleba. "cisferyanwelebis" gamoCena  alegoriulad viRacam, 13 asirieli mamis movlinebasac ki Seadara. raodenobis TanxvedrasTan erTad, mniSvnelovania im misiis gaazrebac, rac gulisxmobda TbilisSi arsebuli aRmosavluri da axali dasavluri kulturuli mimarTulebebis aucilebel SekavSirebas.
                 
                              "hafizis vardi me prudomis Cavde vazaSi,
                               besikis baRSi vrgav bodleris borot yvavilebs."

  "cisferyanwelTa" erT-erTi lideris tician tabiZis es sityvebi kargad asaxavs im tendencias, romelic jer didi poetebis saxelebisa da SemoqmedebiTi saxeebis aseTi kombinaciiT daiwyo da gagrZelda aRmosavlur-dasavluri kulturuli mignebebis ufro Rrma sinTeziT.
  amave dros, mxatvrebi kirile da ilia zdaneviCebi akeTeben genialur "aRmoCenas": isini aRfrTovanebuli arian firosmanis SemoqmedebiT da Zal-Rones ar iSureben, rom rac SeiZleba metad iyos cnobili misi arsebobis Sesaxeb. TviTon nikala ki, mis irgvliv atexil aJiotaJs ainunSiac ar agdebs da kvlav "Wiqa Rvinis fasad" ganagrZobs Sav muSambaze saocrebebis keTebas.
  "cisferyanwelebis" msgavsad, ilia zdaneviCs ukve dawyebuli aqvs aqtivoba xelovnebaSi axali tendenciebis damkvidrebis mizniT. rus futuristebTan erTad Camoylibebuli e.w. "41-e paralelis" mistiuri Teoria Tbilisuri avangardizmis erT-erTi mniSvnelovani mignebaa. i. zdaneviCis ganmartebiT, 41* simbolurad gamoxatavda "sivrcisa da sulis imgvar mdgomareobas, rodesac adamiani yovelgvari normisa da pirobisagan Tavisufalia".
   zdaneviCisa da rusi avangardistebis warmodgeniT, swored aseT sivrceSi mdebareobda Tbilisic (41-e geografiuli paraleli), sadac SemoqmedebiTi aqtivobisaTvis swored aseTi "ze-realuri" pirobebi iyo Seqmnili.
   albaT, mxolod mistiuri warmodgenebiT Tu axsni im gansxvavebas, rac axasiaTebda 10-iani wlebis Tblisur avangardizms, mis evropul da rusul analogiebTan SedarebiT.
   mTavari ganmasxvavebeli faqtori istorizmi da kulturuli memkvidreobaa. evropuli avangardis mier principulad uaryofil am faseulobebs, Tavisi ganviTarebis mTavar dasayrdenad acxadebda axali qrTuli kultura. Tuki evropelebs maTi warsulisadmi skeptikuri damokidebulebis mizezi gaaCndaT, qarTvelebi piriqiT, TavianT istoriul memkvidreobas yovelTvis zedmeti yuradRebiTac ki eqceodnen da arasodes miaCndaT is raime uaryofiTi social-politikuri kataklizmebis mizezad.
  warmoSobiT qarTveli an naxevradqarTveli (zdaneviCebi) xelovanebis SemTxvevaSi aseTi damikidebuleba gasagebia. magram, ra aiZulebda Tavis qveyanaSi skeptikuri da nihilisturi gamosvlebiT cnobil rus avangardistebs, Tbilisis kulturul garemoSi radikalurad gansxvavebuli pozicia daefiqsirebinaT? "sakmrisia ngreva, droa Seqmnis" (larionovi)-- bibliuri "qvaTa Sekrebis" aseTi aucilebloba, raRa Tbilisur asparezze igrZnes "daSlasa" da "danawevrebas" gadayolilma rusma kubo-futuristebma da suprematistebma?
  albaT, Cveneburi Rvino da "cvriani mwvadic" ar-ukanaskneli mizezia CrdiloelTa aseT "gakeTilSobilebaSi",  magram, 41-e paralelze mdebare qalaqis mistiuri fenomeni ufro sarwmunoa "dapirispirebuli elementebis" SemoqmedebiTad mogvarebis saqmeSi.
  "Cven gavwyviteT kavSiri mzesTan da gadavediT fsiqologiaSi da intimSi. pirveli ramac gamakvirva me dabrunebisas, amdeni xnis CrdiloeTSi tyveobis Semdeg, es aris dabruneba mzesTan"--werda 1923 wels qarTuli Teatris reformatori kote marjaniSvili da es sityvebi srulad Seefereba qarTveli "modernistebis" im Taobas, romelic 20-e saukunis 20-ian wlebSi gamoCnda asparezze da 10-ian wlebSi dawyebuli Tbilisuri avangardizmis pirdapiri memkvidre Seiqna. evropuli gamocdilebamiRebuli daviT kakabaZis, Salva qiqoZis, daviT gudiaSvilis, petre ocxelis, dimitri SevardnaZis, irakli gamrekelis Semoqmedeba swored "mzesTan" da sakuTar multikulturul safuZvlebTan dabrunebis sixaruliT iyo ganpirobebuli. da swored amaSia imdroindeli qarTuli kulturis gansakuTrebuli Zala.
  da kidev, 41-e paralelze TbilisTan erTad romi, madridi da niu-iorkic mdebareoben. Tu "cisferyanwelTa" erT-erT mTavar ideologs grigol robaqiZes verwmunebiT: "arsebobs erTgvari atmosferuli gavlena ideebisa". nurc es ukanaskneli mosazreba da nurc Tbilisis "xelsayreli" mdgomareoba nu gvafiqrebinebs, rom zemoTCamoTvlili qlaqebis maraqaSi TavisTavad, yovelgvari Zalisxmevis gareSe gavereviT.
  21-e saukunis 10-iani wlebis qarTul xelovnebas ganviTarebisaTvis, swored 100 wlis winaT mimdinare SemoqmedebiTi procesebisaTvis damaxasiaTebeli aqtivoba aklia. 

                                                                             
  
    
  
  
   

  
                        

Monday, February 8, 2010

Arqivi (tebervali)

             a r q i v i (Tebervali)
        -------------------------------------------------
  puri da sanaxaoba "kopalaSi"
   guram wibaxaSvilis 12 Tebervlis fotogamofenis 
    mimoxilva.


  dabruneba tfilisis mzesTan
   20-e saukunis 10-iani wlebis Tbilisis kulturuli
   cxovrebis mimoxilva. qarTuli avangardizmis gariJraJi

  erekle, Wadraki da Margo Korobleva
      ...Sardenisa da mimdebare quCebis situacia. kafe-barebi da Tanamedrove xelovneba interaqciSi.
      Wadraki, rogorc xelovneba da intimi 10 m.kv. sivrceSi (artistebis mamuka jafariZisa da 
      daTo CixlaZis namuSevrebis mimoxilva)

  ori sarTuli da andergraundi
   ...axali saxelebi Tanamedrove qarTul xelovnebaSi. 
     baltiispireli studentebis skandaluri gamofena samxatvro akademiaSi.
     mechanical ciber dada bavSvTa naxatebis galereaSi
     xinklidan dabadebuli monstris performansi

  postmodernistuli sakiTxavi
   ...werili Free Zone rubrikidan.
     mTvari moqmedi pirebi: tariel vefxistyaosani, yvaryvare TuTaberi da umberto eko

  arti, cxovreba da xifaTi
   ...grafitisa da hip-hopis istoria. qarTveli "xuligani" quCis mxatvrebi da maTi xifaTiani cxovreba.

  gaseirneba TbilisSi
   ...2009 wlis avtoris TvaliT danaxuli "Tbilisoba" (Free Zone)

   siaxleebi "artisteriumis" aRmosavlur siWreleSi
   ...Tbilisis xelovnebis saerTaSoriso gamofenis "artisteriumi-2" mimoxilva 

  artintervencia
   ...Tbilisis beTlemis ubanSi 2009 w. 2-4 oqtombers Catarebuli gamofenis mimoxilva.  
      
      

erekle, chadraki da margo korobleva

        

     erekle,  Wadraki da Margo Korobleva 

    "swored rom gagakvirvebT Cemis dakvirvebulobiTa",  rodesac getyviT, rom qarTul sabazro ekonomikaSi xarisxs maincdamainc didi mniSvneloba ara aqvs. mTavari ganmasxvavebeli faqtori fasebia: dabali an maRali. Sesabamisad produqciac "banZia" an "magari". sxva "SeRavaTiani tarifi" Cvens ekonomikas da gemovnebas ar gaaCnia.
   bolo aTwleulis Tbilisis cxovrebaSi, mniSvnelovani ambavi iyo prestiJuli TavSeyris adgilis gadanacvleba "perovskaiadan" Sardenisa da misi mimdebare quCebis mimarTulebiT. principulad araferi Secvlila. ubralod, sokoebiviT momravlebulma kafeebma, parizuli bohemis stilSi, warmatebiT aiTvises fexiTsasiarulo quCebic. ase rom, siviwrovis gamo, "magidebis gadabmis" qarTuli tradicia pirdapir yvavis Tbilisis am ubanSi. 
   menejmenti ki, Zveleburad ganagrZobs fasebis zrdisa da gafarToebis tendencias.
   Tbilisuri bomondis "kuWad" qceul am adgils mada marTlac SesaSuri aRmoaCnda. kafe-barebis ganviTarebuli industriis xarjze suls Rafaven patar-patara galereebi da sagamofeno salonebi. arada, swored aseTi kulturuli sivrceebis simravliT iyo cnobili erT dros es adgili.
  magram, erTi wuTiT waromidgineT: ras emgvaneboda, rom viRac "giJi" mxatvrebi Tavis "raRac" namuSevrebs fendnen da Cveni drois bevri luarsab TaTqariZe ki "cezariTa" da ramSteqsiT ver ivsebdes mucels? miutevebeli danaSauli iqneba pirdapir. miTumetes, rom roca "karga gamaZRarni" arian mxolod maSin Tu Seavleben kafis kedlebze dakidebul suraTebs Tvals an napativeb TiTebs aayoleben jazis ritmebs. mokled, amdeni sikeTe erTad da me kidev gauqmebul galereebs mivtiri?
  piri iseTi uCans rom, Tu ase gagrZelda,  "qarvaslis" sagamofeno stendze male aseTi tipis gancxadebebs SeiZleba waawydes kaci:  "qiravdeba farTi" an "gvesaWiroeba mimtani da xaWapuris mcxobeli".
  komercializaciis aseT SemotevaSi saswaulebrivad inarCunebs arsebobas erekles 13 nomerSi arsebuli "galerea didi". galerist lika kveselavas TiTqmis yoveldRiur aqcias, amobrunebuli qudiTa da mowodebiT: "daexmareT qarTul xelovnebas",  ratomRac maTxovrobad aRiqvams zogierTi "gulisxmieri" adamiani da xSirad akiTxaven farTis gaqiravebis an saerTod gayidvis TxovniT.
  magram, likas qudSi erTi TeTric rom ar egulebodes, azradac ar mouva, rom modernizebuli "sazkvebis" obieqtad gadaaqcios qarTvel mxatvarTa TavSeyris es adgili.
  swored "galerea didiSi" Seikriba 17 ianvars mxatvarTa erTi jgufi. Sexvedris mizezi mamuka jafariZis axali proeqtis prezentacia da saorganizacio sakiTxebis mogvareba gaxldaT. saqme exeba sof. Sindisis tyeSi regularulad gasamarT "Wadrakis art-Cepionats". 
  frangi mxatvaris marsel duSamis Wadrakisadmi siyvaruli sayovelTaod cnobilia. "Wadraks gaaCnia xelovnebis mTeli momxibvleloba"--uTqvams erTxel duSams. marTalia, mxatvari mamuka jafariZe duSamiviT grosmeisteruli monacemebiT ver daikvexnis, magram samagierod xelovnebisa da Wadrakis urTierTmimarTebis Cvenebas gacilebiT farTo masStabebSi apirebs. 
  warmoidgineT aseTi suraTi: amindis Sesabamisad, yovel kvira dRes sof. Sindisis mimdebare tyisken daiZvrebian adamianebi. xelSi TviTnakeTi patara magidebi da Wadrakis dafebi eWirebaT. zogierTs SeiZleba saRebavebiTa da funjebiT savse CanTa an saxatavi tilo mihqondes. an kompiuteri, sainstalacio obieqti da masala performansisaTvis-- gaaCnia vin ra "media-saSualebis" gamoyenebas apirebs im dRes namuSevrisaTvis. erTi nivTi gansakuTrebiT TvalSisacemi iqneba: eleganturi rkinis skam-joxi -- Cempionatis gardamavali prizi, romelic dRis bolos gadaecema urTierTSexvedrebSi gamarjvebul moWadrakes, erTkviriani sakuTrebis uflebiT. momdevno kviras  skam-joxze Cempionurad mokalaTebuli gamarTavs morig partias an iqve gamoiyenebs raime artistuli miznebisaTvis. iqneb, sulac araferi gaakeTos da skamze wamomjdari TviTon iyos instalacia-obieqti.
  mokled, Wadrakis Cempionati da art-procesi erTmaneTis paraleluri iqneba. sainteresoa am ori movlenis urTierTmimarTebis sakiTxi: Cempionati, rogorc winaswar dagegmili da organizebuli sistema da xelovnebis absoliturad spontanuri, pirobiTobebisagan Tavisufali mdgomareoba.
  sxvaTa Soris pirveli Cempionati, eqsperimentuli saxiT, ukve gaimarTa 9 ianvars da mas yavs Tavisi gamarjvebuli--zura lomsaZe. zura mxatvari ar gaxlavT, rac imis niSania, rom CempionatSi monawileoba raime "profesiuli" niSniT ar xdeba da Zalebis mosinjva yvelas SeuZlia. 
  art-Cempionatis mimdinareobas Tavisi mkacri pirobebi eqneba: akrZalulia cecxlis gaCaReba da "mwvadis triali". yuradReba mieqceva tyis danagvianebis sakiTxs. gakrulia specialuri baneri warweriT: " nagavs nu dayri. daginebulia". ase rom, geSinodeT nagvis ujigro damyrelebo, rameTu "SegewerebaT". 
  swored es sakiTxebi Seajera 17 ianvris Sexvedraze Sekrebilma sazogadoebam da iqve, galereis sagamofeno sivrceSi, ramdenime "araoficialuri" saWadrako partiac gamarTa. gansakuTrebiT saintereso iyo mxatvrebis, mamia avalianisa da malxaz muxigulis paeqroba, kedelze gakrul msoflio politikuri ruqis fonze.
  am TamaSisadmi mxatvrebis improvizaciuli damokidebulebac  iqve gamoikveTa. albaT, qarTveli qalebis genialuri saWadrako monacemebis gaTvaliswinebiT, Sexvedris monawile erTi qalbatoni, uaryofiTi rezultatis miuxedavad, mainc ucvlelad ganagrZobda asparezobas da mSvenivrad xalisobda mowinaaRmdege mamakacebis "sportul Tavazianobaze".
  rac Seexeba 12 wlis giorgis, unda aRiniSnos, rom misi saxiT "art-Cempionats" erTerTi Rirseuli pretendenti  Hhyavs.
   sazogadoeba ukve daSlas apirebda, rodesac ambavi movida: Sardenis quCaze performanss marTavda daviT CixlaZis Teatri Margo Korobleva.
     Tu gindaT, zustad getyviT yvelaze arakomerciuli farTis sidides Sardenis quCaze-- 10 kv.m. aseTia samxatvro akademiis galereis masStabebi 19 nomerSi. meti alternativa Tanamedrove qarTul xelovnebas ar dautoves. Tu ar gawyobs,  "tyiskenamc gza gqonia" iq Wadrakis saTamaSod da performansis Casatareblad, eg ar inaRvlos mezobeli kafis patronma. biznesis gafarToebaze rom fiqrobs dRe da Rame da akademiis galereis "cariela" sivrceze uWiravs Tvali.
   miniaturulma galeream da daTo CixlaZis multimediurma performansma amerikeli artistis alen kaprous erTi eqsperimenti gamaxsena. kaproum sagamofeno sivrceSi damTvaliereblebi Seiyvana. galereis eqsponatebis garemocvaSi myof admianebs, kaprous xelmZRvanelobiT, intuiciuri cvlilebebi SehqondaT "garemoSi" da TviTonac ganicdidnen zemoqmedebas. kaprou am aqciiT ilustracias ukeTebda SemoqmedebiT procesSi admianisa da gareomcveli samyaros interaqciis SesaZleblobebs.
   saRamos cxra saaTisaTvis Sardenis galereis karebi miixura da "yuTSi TamaSic" daiwyo.
   kedlebze gakruli suraTebi Margo Korobleva-s Zveli performansebidan epizodebs asaxavda da isrismagvari mimarTulebiT iyo ganlagebuli. yuradRebiT vakvirdebodi,  Tumca am miniSnebebs kedelze SigadaSig gabneuli gasaberi saTamaSo CaquCebis iqiT namdvilad ar mivyavdi. am fonze ufro saintereso iyo daTo CixlaZis moqmedeba, mwvrTneliviT rom anawilebda partniorebs da TviTonac kuTxeSi ikavebda adgils plastmasis musikaluri sakraviT xelSi. 
   mere Marllboro-s kolofiT wonasworobaSenarCunebuli video-proeqtori CarTes da "performansis Teatris"  namuSevrebis retrospeqtivam aacimcima ekrani. musikaluri foniTac uzrunvelyofili viyaviT, Tumca Canaweris uxarisxoba albaT Segnebuli artistuli triuki gaxldaT.
  ekranis qveS, pirdapir iatakze moyviTalo feris ori pledi iyo gaSlili, rac aSkarad sawolis asociacias gulisxmobda. arc Sevmcdarvar. proeqtorsa da ekrans Soris gabmuli "uxilavi" Zafebis qveS viRac gaZvra da erTerT pledSi gaxveuli koxtad mokalaTda sawolis kideze.
  kidev erTi monawile kuTxeSi aRmarTul kvarcxlbekze avida da eSxiani boSa-qalis cocxali skulpturis saxiT mogvevlina.
  moqmedeba pirdapir, yovelgvari ceremoniebis gareSe daiwyo. rasakvirvelia, pirvelad Tvali "boSa" gogonasken gameqca. gamimarTla, pirvelive cdaze daviWire mzera. mere, ver warmoidgenT da momxiblavadac gamiRima. cota davibeni, mandilosnebisgan erTbaSad aseT yuradrebas naCvevi ara var. magram, ar SevimCnie da isev ganvagrZe "flirti".   mere, rodesac raRacam mkveTrad gaanaTa, ise viyavi Cemi warmatebiT aRfrTovanebuli, rom Tvalis Cakvra megona. arada fotoaparatis "spiSka" yofila da meti araferi. isis iyo poziorobisTvis gavemzade, rom karebi gaiRo da gogonam axalSemosul mamakacze gadaitana yuradReba. ux, es qalebi. aba magaTi ndoba SeiZleba?
   gawbilebulma uxalisod movavle Tvali galereas da axla pledSi gaxveulma uZravma figuram miiqcia Cemi YyuradReba. Tavis mxriv imasac viRacisTvis Caevlo mzera da eSmakma uwyis ras niSnavda misi es garindebuli mdgomareoba.
   rodesac plastmasis sakravis hangebi gaisma da daTo CixlaZec Sevicani, maSinve mivuxvdi Canafiqrs. rogorc mis performansebs xSirad axasiaTebs xolme, artisti maqsimalurad cdilobs waSalos yovelgvari zRvari damTvalierebelsa da monawiles Soris da maTi interaqciis safuZvelze miiRos raRac "unikaluri art-namuSevari". rasakvirvelia, aseTi damokidebuleba provokaciis elementebsac Warbad gulisxmobs da damokidebulia mayureblis mzadyofnaze kompleqsebis gareSe CaerTos TamaSSi.
   Cvens SemTxvevaSi araferi "unikaluri" ar momxdara. damTvaliereblebi bolomde itandnen artistebis "TvalebiT TamaSs" da mere cota uxerxulad  tovebdnen galereas, monawileebs ki uSedegod damaSvrals tovebdnen. 
   ise, Cveni gamkvirvebia: siTbo da intimuri garemo sakmarisad iyo. qalebsa da mamakacebs Soris balansic ar unda yofiliyo Zalian darRveuli. hoda, cota gveaqtiura da performansSi CarTulobiT mayurebelsac gagveRviZebina "yvela CvenganSi arsebuli mxatvari".
   neta, Tavad artistebi Tu iqnebodnen mzad aseTi gamowvevisaTvis Tu mxolod Cveni pasiurobis imedad gvTavazoben msgavs provokaciebs? 
   Tumca, performansi 24 ianvramde yovel dRe grZeldeboda da vin icis.... 


                                                                            
   
  
    
    
      


        

postmodernistuli sakiTtxavi

                                        

                                         postmodernistuli sakiTxavi

     modiT, siyvarulze saubriT daviwyoT.
     erTi wuTiT warmovidginoT, ra iqneboda, rom rom SoTa rusTavels naklebdramatulad eCvenebina nestan-darejanisa da tarielis gamijnurebis ambavi da yovelive amas sacodavi xvarazmSas svetze SemoxeTqeba an qajeTis cixis bataliebi ar mohyoloda Sedegad? an iqneb tarieli ar yofiliyo ase ususuri siyvarulis winaSe da indoeTis princesasac cota lmobiereba gamoeCina, siyvarulis saxeliT ase xelaRebiT rom istumrebda aTasgvar faTerakebSi mzis sadar Wabuks? 
     Tumca, genialuri poetis ganzraxva absoliturad gasagebia; Tavis Semoqmedebas is maqsimalurad globaluri masStabiT moiazrebda da amisaTvis mijnuroba kosmiuri kataklizmebis gamomwvev mizezadac ki miaCnda.
     magram, cxraasi wlis win dawerili poemis rezonansi imdenad mZlavri aRmoCnda, rom 21-e saukuneSic lamis "saqmeni sagmironias" koncefcia ganapirobebs sasiyvarulo urTirTobebs. Cvens droSi am mowodebam Tavisi romantikuli buneba ki dakarga da bevri materialuri faseulobiT iqna Canacvlebuli, magram amiT problemas araferi eSvela. marTalia,  xataelebTan saomrad aRaravis istumeben, magram samagierod avtomobili da maRalanazRaurebadi samsaxuri "WeSmariti mijnurobisaTvis" mTavari pirobebia. Tumca, kompromisuli gadawyvetilebebic SeiniSneba: "vefxistyaosnis" zepirad codnasa da Wadrakis mziTevSi gatanebas dRes aRaravis sTxoven. 
    mere iyo da galaqtionis poeturi magaliTebi gveimedeboda siyvarulis yovelgvari pirobiTobisagan gaTavisuflebis saqmeSi, magram nuras ukacravad. "rac ufro Sors xar, miT ufro vtkbebi"-- iseTi TviTkmayofilebiT acxadebda poeti, rom msgavsi damokidebuleba veraferi saSveli iyo siyvarulze gacilebiT miwieri warmodgenebis mqone ubralo mokvdavTaTvis. aseT ukiduresobas jobda isev  "inalifas lurja cxeni" migegvara sayvarlisaTvis, rogorc es akaki wereTels aqvs naCvenebi Tavis "gamzrdelSi".
   Tumca, gamosavali isev drom dagvanaxa. dRes, wina TaobebTan SedarebiT naklebad "zogadganaTlebuli", magram samagierod ufro Tvisufali gogo-biWebi Tamamad ecnobian erTmaneTs, paemansac ubralod uniSnaven da mouridebladac "kocnaoben" qalaqis baRebsa da skverebSi. marTalia,  yvelaferi amis fonze xSirad ismis "siyvarulis tradiciuli gamocxadebebi",  magram ironiuli intonaciac advili SesamCnevia da aSkaraa, rom laR, Tavisufal urTierTobebs alternativa ara aqvs. 
   es ukanaskneli magaliTi Tanamedrove postmodernuli cnobierebisaTvis damaxasiaTebeli tendencia yofila. italieli filosofosi umberto eko SeyvarebulTa Soris "postmodernul damokidebulebas" Semdegnairad ganazogadebs: "...mosaubreTagan arcerTi ar ganicdis uSualod, magram orive iRebs warsulis gamowvevas, romelsac veRarsad wauvlen da amitom cnobierad da siamovnebiT erTvebian ironiis TamaSSi, magram siyvarulze saubriT mizani mainc miiRweva".
   berZnuli filosofiidan cnobilia, rom  "erTi--mravalia" an piriqiT, xolo postmodernizmisTvis mravali kidev ufro mravali yofila. paradoqsulad an alogikurad xom ar geCvenebaT? ho marTla, alogikurobac postmodernizmis mTavari damaxasiaTebeli niSania, dehumanizaciasTan da movlenebis "gonebis TvaliT" danaxvasTan erTad. mokled, bevri iseTi mcneba dagvigrovda, rom aSkaraa sadRac racionaluri warmodgenebis miRma vimyofebiT. magram, SesaSfoTebeli araferia. rogorc Rrmadpativcemuli filosofosebi gvarwmuneben (J.f. liotari,  v. velSi), aseTi damokidebuleba kacobriobis etapobrivi ganviTarebis Sedegia da ubralod 20-21e saukuneebis mijnaze mouwia Cvens sazogadoebas imyofebodes e.w. "postmodernuli pluralizmis" mdgomareobaSi.
    "filasofosTa brZnoba" iqeT iyos da erTi Zveli WeSmariteba gvarianad nugeSismomcemlad JRers: cisqveSeTSi axali araferia. es magaliTi Tamamad imitom moviyvane, rom es dalocvili postmodernizmi istoriuli gamocdilebis interpretaciis TvlsazriisiTac ar gvzRudavs Turme.
      rodesac postmodernizmis Sesaxeb Seqmnil Teoriebs ecnobi, Zalauneburad yvelaze did masStabebze giCndeba asociacia. 21-e saukunis am fenomens realobis yvela sazRvris miRma, usasrulobaSi gadavyavarT.
   ici ra vqnaT? spiritualuri seansi CavataroT. yvelaze "papsa" romelicaa: bneli oTaxi, erTi TefSi, erTic sanTeli,    
da alfaviti gemovnebiT (qarTuli an laTinuri). Tan piriqiT moviqceT: sulis moxmobis nacvlad iqiTurebs vkiTxoT: ra aris postmodernizmi? Sariani kiTxvaa. pasuxis gamcems ori Tavi Tu ara ori suli mainc unda hqondes. 
   ...bnel oTaxSi raRacam gaiWraWuna, TiTqos haeri SeiZra. gveSinia, magram SiSiT unda gveSinodes, sxvanairad ar gamova. cotac da... va, es xom...
   "suleTidan" gamosuls TeTri Coxa Caucvams, Tavze marixuanas foTlebiani bendena axuravs da fexze Cinuri "dvamiaCebi" uWers. mxarze ZvelisZveli orkasetiani magnitafoni hqonda gadebuli. jer "trulailas" usmenda, mere "rusulebi" CarTo da bolos "wynarebi". kargiT ra, nacnob hangebze nu avcmukdebiT. jer kiTxvaze gagvces pasuxi, vnaxoT ra kacia? 
   magnitafons dauwia da daiwyo: "iyo bneli da ukuni. movida postmodernizmi da..."
   wadi Seni. yvaryvare TuTaberi yofila. aqamde rogor ver vicani. an es ra ecva, viRac kai tipi megona.
   marTalia, postmodernizmis erTerTi maxasiaTebeli sxvadasxva stilisa da mimarTulebis erTmaneTSi aRreva gaxlavT, magram, yvaryvaresnairi naucbadevi da TviTneburi kombinaciebi TvalTmaqcobaa da meti araferi. 
   postmodernizmma 20-21-e saukuneebis mijnaze ganviTarebis axali mimarTuleba misca sazogadoebrivi cxovrebis yvela sferos: sociologias, arqiteqturas, xelovnebas. gansazRvra axali cxovrebis wesi da Tanamedrove cnobiereba. Tuki renesanss, klasicizms an modernizms sakuTari principuli sazRvrebi gaaCndaT,  postmodernizmma absoliturad gaiTavisufla Tavi yovelgvari pirobiTobisagan. Tanamedrove sazogadoebas mieca Sansi "pluralistulad" moqmedebisa. rac gulisxmobs, Tavisufali kombinirebisaTvis gamoyenebuli iqnes yvela is forma, movlena Tu fenomeni rasTanac hqonia an aqvs Sexeba kacobriobas. 
  es abavi, rom Sevitye, vifiqre axla ki damidga nanatri dro Cemi SemoqmedebiTi potencialis gamosavlenad-meTqi. Tanac, germaneli mxatvaris i. boisis cnobili gamonaTqvamiT Segulianebulma ("yvela adamianSi aris mxatvari"), kinaRam marTla xelovnebaSi movcade Zalebi. magram, mere Sevityve, rom postmodernizmSi ara marto TvaliT danaxul, aramed intuiciur SesaZleblobebsac eniWeba mniSvnelobao da Tavi Sevikave. emand yvaryvaresaviT ar Cavflavde meTqi da  isev "uferul Teoriebs" Cavujeqi.
  postmodrnizmi principulad upirispirdeba da stereotipad miiCnevs yovelgvari sistemis asebobas. "totaluroba rogorc aseTi moZvelda. dadga nawilTa ganTavisuflebis Jami"-- amayad acxadebs postmodernis filosofosi v. velSi. maxsovs, aranaklebi paTosiT "nawilebis ganTavisuflebas" gvpirdeboda umberto eko Tavis erTerT Zvel werilSi, oRond,  globalizaciis WrilSi. "erTiani msoflios" ideisa ar iyos, Tu postmodernizmis SemTxvevaSic politikur-korporaciuli interesebis asparezad viqeciT mxolod,  aRar yofila saSveli da egaa.
   Zalian aRar gavagrZeleb, Torem nametani abdaubda gamomiva. erTi ramis  aRuniSnaoba namdvilad ar egebis. Turme nu ityviT da, postmodernistul "samoTxeSi" yvelaze dapirispirebuli elementebis mogvareba konsensusiT ki ar xdeba, aramed samarTlianobis niSniT. yvelafers Tavisi adgili aqvs miCenili da ar ganarCeven erTmaneTisagan e.w. elitarul da pop kulturas. roca amas kiTxulob, postmodernizmi iseTi sayvareli geCveneba, rom lamisaa SeWamo. magram, arc SesaWmeli da arc xelismosakidebeli rCeba raime, rodesac gebulob, rom: "irgvliv yvelaferi iseTi arastabiluri da meryevia, rom mxolod ironia, parodia da iumoria eWvgareSe faseulobebi (www.wikipedia.org--postmodernizmis ganmarteba).
   bolos isev "vefxistyaosniT" davamTavreb. tarielis gasagonad vityvi: emand, Tu gatyavebis dros Tan ar gaayola, vefxvis kudi moiZios samosze da acremlebuli Tvalebi SeimSralos. satirali raRa gvaqvs. Cveni xnis qvac aRar aris  dedamiwis zurgze da gadasaSenebeli rom vyofiliyaviT aqamde mogveweoda rame. axal epoqaSi (miTumetes "vefxis" weli iwyeba) vai-viSi da gabrazebul gulze faTerakebi aRar Segvferis. cota postmodernistulad viazrovnoT Tu SeiZleba. cxovelTa uflebebis damcvelebis Tu geSinia, magas Cven movagvarebT. alibi magari gvaqvs. vetyviT: afeqtis mdgomareobaSi iyo, Seyvarebulad moeCvena da eWvianobis niadagze daaxrCo-Tqo. Tu Zalian gaajanjleben, egreve magaTi otelos saqciels wamovaZaxebT. gaRma Seedaveo, xom gagigonia? 
   mokled, tirili ar gamagono, Torem,  bebia elizabeT teilors davuZaxeb da mere oooo...
       

   

                                                                           


   

ori sartuli da andergraundi




       ori sarTuli da andergraundi

    neta,  dekembris dasawyisi rodesme ase uCveulod Tbili Tu yofila? cxadia,  aseTi kiTxvis dasma Tavisuflad SeiZleba. araordinalurobaSi aravin CamogarTmevs. magram,  SemTxveviT,  amave TveSi TbilisSi gaCaRebuli kulturuli cxovrebis Sesasaxeb Tu  gamoiCen interess, cota frTxilad unda iyo. es Tema Cveni sazogadoebis garkveuli nawilisaTvis mTlad daxuruli ara,  magram cotaTi arapopularuli kia. ras izam,  Tanamedrove xelovnebis mier karga xnis win gacxadebuli ambicia: "yvela adamianSi gaeRviZebinaT mxatvari",  dRemde ganuxorcielebeli rCeba.
   miuxedavad amisa,  saqarTveloSi xelovneba mainc Tavisi gziT cdilobs wasvlas. ufro metic,  es procesi imdenad intensiuri Seiqna,  rom ramdenime mimarTulebac ki gamoikveTa. Tanac, es mimarTulebebi xSirad erTmaneTTan dapirispirebisa da ugulvelyofis niSniTac ki mimdinareobs. gasakviri araferia,  radikalizmi xom Cveni xasiaTisTvis mouSorebeli Wiria.
  
  simfoniuroba da seqsualuroba

  bolo dros,  Cvens qveyanaSi demokratiulobis TvalazrisiT gaaqtiurebuli procesebi Tbilisis samxatvro akademiazec aisaxa. saqme exeba saswavleblis saganmanaTleblo politikaSi cvlilebebis gatarebis aucileblobas. kompenturi sazogadoebis mxridan gamoTqmulma pretenziebma da studentebis ramdenime jgufis aqtivobam,  akdemiis cxovrebaSi Sesabamisi reaqcia gamoiwvia.
  16 dekembers saswavleblis sagamofeno sivrce erTbaSad or gamofenas maspinZlobda. axladgaxsnil "akademia-Hall"-Si,  me-18 saukunis avstrieli kompozitoris iozef haidnis Semoqmedebisa da cxovrbisadmi miZRvnili eqspozicia iyo warmodgenili. darbazi ZiriTadad daTmobili hqonda akademiis studentebis ferwerul,  skulpturul da media namuSevrebs.  ucnauria,  gamofenaze TviTon haidnis Semoqmedebidan erTi notic ar mogvismenia. am danaklisis Sevsebas "sazeimo daxurvisaTvis" Segvpirdnen. albaT,  saswvleblis mesveurebi mag droisaTvis imedovneben akademiis aforiaqebuli cxovrebis "simfoniurad" daregulirebas. 
  gamofena kompozitoris gardacvalebis mrgval TariRsac emTxveoda (1809 w.)
  erTi sarTuliT maRla,  akademiis mTavari galerea oTxi axalgazrda estoneli mxatvris Semoqmdebas daeTmo. miuxedavad sagamofeno darbazis goTikuri moyvanilobisa,  baltiispireli artistebis namuSevrebi ufro Tanamedrove tendenciebs asaxavdnen. yovel SemTxvevaSi,  haidni aq namdvilad aravis gaxsenebia. samagierod,  aqtualuri iyo sazogadoebis mier Camoyalibebuli sistemebis kritika da seqsualurobis Tema. rac Seexeba gamomsaxvelobiT saSualebebs,    "akademia-Hall"-Si warmodgenili nimuSebisagan bevrad arafriT gansxvavdeboda. zogierT SemTxvevaSi qarTveli Tanatolebis saSemsruleblo teqnika ukeTesadac gamoiyureboda. samagierod,  estonelebs SeeZloT performansisa da video-artis praqtikiT moewonebinaT Tavi.
   estoneli artistebis Semoqmedebas warmoadgenda organizacia "arqidromi" da jgufi Bouillon.
   "akademia-Hall" tipiuri sagamofeno sivrce ar gegonoT. aq SeiZleba romelime ferweruli namuSevris gverdiT aseTi warwerac aRmoaCinoT: "xarisxis marTvis samsaxuri" an rame amdagvari. Sesabamisad,  xelovnebis nawarmoebebTan erTad,  saswavleblis struqturasac SegiZliaT gaecnoT.
   rasakvirvelia,  aseT fonze warmodgenili eqspozicia Tematurad mravalferovani ver iqneboda. am sivrces akademiis xelmZRvaneloba mWidrod meurveobs da gamofenebsac Tavisi konservatiuli warmodgenebis Sesaferiss gvTavazobs. amitom, namuSevrebis avtori studentebic leqtor-maswavleblebis mkacri meTvalyureobiT iyvnen SerCeuli.
   cnobili faqtia,  rom akademiis reqtoris,  b-n gia buRaZis Teoriuli da SemoqmedebiTi praqtika Tavis droze ganpirobebuli iyo germaneli kompozitoris vagneris "xelovnebaTa sinTezis" TeoriiT. es Soreul 70-80 ian wlebSi xdeboda. dResdReobiT ki b-n gias simpaTiebi iozef haidnis klasikuri periodis droindeli Semoqmedebis mimarT gasCenia. rogorc Cans, reqtoris miswrafebas akademiis studentebic iziareben da haidnis simfoniebiT STagonebul namuSevrebs warmogvidgenen "akademia-Hall"-Si.
    haidnis biografiis gacnobisas mixvdebiT,  rom kompozitors didebis mwvervalamde sakmaod saintereso gza gauvlia. "simfoniis mamad" monaTluli haidni, sanam esterhazebis aristokratiuli ojaxis mfarvelobis qveS aRmoCndeboda,  quCis serenadebis momRerali da musikis ubralo maswavlebeli iyo. cnobilia, rom kompozitors iumoris kargad daxvewili grZnoba hqonda.  garda amisa, garegnuli nklovanebebis miuxedavad, haidnze misi drois bevri lamazi mandilosani iyo Seyvarebuli.
   miuxedavad mdidari masalisa, studentebis namuSevrebi kompozitoris simfoniebis mxatvrul interpretacias warmoadgenda mxolod. maT Soris yvelaze popularuli,  "weliwadis droni" da"iesos Svidi ukanaskneli sityva",  lamis yoveli meore namuSevris Tema iyo. haidnis cxovrebis amsaxveli eqsponatebi ki mxolod idiliur mdgomareobaSi myof kompozitors gvaCvenebda.
   marTalia, mTeli eqspozicia klasikuri harmoniulobiT sasiamovnod iyo gajerebuli, magram erTferovnebis gamo mosawyenic gaxldaT. 
   SezRuduli Tematuri Tavisuflebis miuxedavad, zogierTi avtoris kargi saSemsruleblo teqnika mainc TvalSisacemi iyo. ferweris mimarTulebis magistrebi (Tornike abulaZe, ana guraSvili, dea soselia, irakli Ciqovani) ZiriTadad abstraqtul da abstraqtul-eqspresionistuli maneriT Sesrulebul tiloebs gvTavazobdnen. rogorc Cans, gasuli saukunis 50-60 ian wlebSi Camoyalibebul am mimarTulebebs akademiaSi marTlac safuZvlianad aswavlian. Tanac etyoba, rom cnobili abstraqcionist-eqspresionisti mxatvris aleqsandre banZelaZis SemoqmedebiT aRfrTovaneba saswavleblis mesveurT jer kidev ar ganelebiaT. 
   Sesabamisad,  studentebis Semoqmedeba statiuria da mxolod wina periodebis mxatvruli mignebebis ganmeoreba etyoba.
   gamofenas stilisturi ganviTarebis kuTxiT Tu ganvixilavT, aRmoCndeba, rom 70-ian wlebze win ver wavalT. pop artis maneriT Sesrulebuli giorgi tabliaSvilis kolaJi,  TiTqos progresuli Cans danarCen namuSevrebTan SedarebiT, magram... raRa dros pop artia.
   rac Seexeba akademiaSi qandakebis xelovnebis swavlebis dones, masze msjeloba beqa TabukaSvilis haidnis biustis mixedviT mogviwevs. me piradad, "akademia-Hall"-Si Sesvlisas TabaSiris TeTri figura uecrad romeliRac antikuri skulpturis zusti asli megona. biusts Sesrulebis TariRad 2009 weli ise amayad mouCanda,  rom eWvic ki Semepara qandakebis istoriaSi rodenis,  henri murisa da riCard serras saxelebis arsebobis Sesaxeb.
   akademiis perspeqtivis TvalsazrisiT unda iTqvas, rom saswavleblis bazaze arsebuli,  optikuri gamosaxulebis instituti erTerTi yvelaze swrafad ganviTarebadia. institutis xelmZRvanelis,  vato wereTelis praqtikuli da Teoreuli gamocdileba kargi safuZvelia studentebisaTvis Tanamedrove media-inovaciebis mxatvrulad asaTviseblad.
   zemoT naxseneb saswavleblis mTavar galereaSi,  "akademia-Hall"-Tan SedarebiT,  sagrZnoblad cioda. samagierod, kabinetebi da oficialuri Tanamdebobebis aRmniSvneli warwerebi arsad Canda. amitom, kontrolis nakleboba pirvel rigSi galereis kedelze akrul afiSaze aisaxa: Freedom. Sexy  (Tavisufleba. seqsualuroba). akademiis cxovrebisaTvis es ori sityva imdenad Sokismomgvreli aRmoCnda,  rom gamofenis koncefcia, ratomRac,  saTauris ukuRma wakiTxviT gaiges: seqsualuri Tavisufleba. arada darwmunebuli var,  akademiis mier gamofenaze movlenili "emisrebic"'ki verafer saerTos naxulobdnen sakuTar warmodgenebsa da axalgazrda estoneli mxatvrebis namuSevrebs Soris.
   aseTma damokidebulebam erTi Senobis or sxvadasxva sarTulze mimdinare gamofenebis polarizeba gamoiwvia. rogorc cnobilia,  xelovnebis ganviTarebis erTerTi resursi SemoqmedebiTi gamocdilebis gaziarebaa. miuxedavad amisa, post-sabWoTa sivrcis SvilebisaTvis gaucxoebis kompleqsis gadalaxva 21-e saukuneSic SeuZlebeli aRmoCnda. Cven didi xania SegvaCvies im azrs, rom "garedan"'Semosuli ucxo prioritetebi Cveni identurobisaTvis safrTxes warmoadgens. cnobili gamonaTqvamis perifrazi rom movaxdino: Rirsebis dakargvis eSinia imas, visac Rirseba saerTod ara aqvs. damerwmuneT, qarTvel xalxs bevri iseTi Rirseba gaaCnia, romelic nebismier konkurencias gauZlebs yvelaze globalur asparezzec ki. 
   galereaSi SesvlisTanave yuradRebas ipyrobda estoneli axalgazrda mxatvris ilusis did zomis ferweruli tiloebi. zogierTi qarTveli Tnatolis msgavsad, ilusic abstraqtul mxatvrobaSi cdida Zalebs. abstraqtuli ferdovnebiT gSlil sibrtyeze mxatvari ovaluri monasmebis gameorebiT, fragmentuli warwerebiTa da ukiduresad minimaluri figuratiuli aqcentebiT,  raRac eqsperimentulis SemoTavazebas cdilobda. rogorc Cans,  ilusi eqspresionistul intervencias cdilobs abstraqcionizmSi,  oRond, figuratiulobis gamartivebis xarjze. Tumca,  mxatvris es mcdeloba veraferi siaxlis Semcvelia da Sesabamisad misi Semoqmedebac cota zedapiruli Canda. 
   ufro saintereso iyo meore estoneli artistis mihikel maripus namuSevrebi.  Tineijeri biWis gamosaxulebiani suraTi  fotografiuli sizustis efeqtiT iyo Sesrulebuli. mTeli figura da sasuraTe sibrtye dafaruli iyo sabWoeTSi cnobili TamaSis,  "nolikisa da krestikis" badeebiT. yvela badeze TamaSi dasrulebuli iyo da mis miRma myofi biWi  cota umweo mdgomareobaSi imyofeboda.
   maripus meore namuSevari siyvarulis RvTaeba amurs ganasaxierebda. suraTze daudevrad iyo miwerili akademiaSi skandalis mizezi sityvebi: Freedom. Sexy. Tumca, amurze Cvens Cveulebriv warmodgenas avtori cota vnebian da seqsualurobis interpretacias aZlevda. es iyo da es.
   estonelebis mier warmodgenili "cekva-performansi" ki,  qoreografiulad ganasaxierebda arasworad gagebuli da ZaladobaSi gadazrdili "seqsualuri Tavisuflebis" tragikul Sedegebs. amave performansSi igrZnoboda ironia demokratiuli faseulobebis mimarTac.
   17 dekembers, akademiis galereaSi,  gamofenis erTerTma kuratorma natuka vawaZem artistebisa da damTvaliereblebisgan sadiskusio wre Sekra. rasakvirvelia, debatebis Tema xelovnebis sakiTxebi unda yofiliyo. magram, diskusiis pirvel nawilSi,  iatakze fexmorTxmul estonel mxatvrebs, ramdenime damTvalierebeli adga Tavze da mkacrad Txovda aexsnaT maTi performansis ZiriTadi azri. Tumca, pasuxebiT ver kmayofildebodnen da TviTonac ar gvandobdnen gulis siRrmeSi gadanaxul "Savbnel" fiqrebs. mere, Cveni "politizebuli" yofisa ar iyos, am jgufma vgoneb protestis niSnad datova gamofena. daZabulebac cota ganimuxta.
   debatebis meore nawilSi Sekrebili sazogadoebis urTierTobas SedarebiT civiluri saxe hqonda. ucxoelebs SekiTxvebs maT qveyanaSi mimdinare saxelovnebo procesebis Sesaxeb usvamdnen. estonelebi moulodneli Setevis Semdeg gons moegnen da mSvidad gviyvebodnen estoneTSi Tanamedrove xelovnebis mdgomareobaze. koreqtulad aRniSnes xelisSemsleli faqtorebis Sesaxebac.
   am ukanasknelma sakiTxma moulodnelad agresiis momdevno talRa gamoiwvia. amjerad estonelebs aravin erCoda. galereaSi darCenili sazogadoeba (ZiriTadad axalgazrda qarTveli artistebi) gulmodgined cdilobda qarTul xelovnebaSi arsebuli yvela ubedurebis gamomzeurebas. amis gamo arafer SuaSi myofma ucxoelebma kidev erTxel igrZnes Tavi arakomfortulad.
   qarTveli artistebis gaRizianeba sakuTari qveynis instituciebisa Tu sazogdoebis mimarT, ukve piks aRwevda. erTerTi gamomsveli imdenad RvarZliani gamodga, rom mezobeli oTaxidan SemTxveviT gamomavli qarTuli melodiis xmac ki,  lamis sakuTari SemoqmedebiTi pasiurobis mizezad gamoacxada.
   adamians sakuTari saqmis sakeTeblad pasuxismgeblobis aRebis eSinodes da amas mSobliur simReras abralebdes, aseTi rame marto CvenisTana inertul sazogadoebSi Tu moxdeba.
   
   TamaSi eliCka bebosTan

  1916 wels ciurixSi, kabare "volterSi", hugo belis mier wakiTxuli manifestiT saTave daedo xelovnebaSi erT-erTi yvelaze radikalur da gavlenian mimarTulebas--dadaizms. dadaizmis fuZemdeblebi pirveli msoflio omisgan ganawamebi avstro-ungreTisa da germaniis Svilebi iyvnen. jojoxeTuri omis gamomwvevi mizezebis gaanalizebis Semdeg mividnen im daskvnamde, rom yovelive amis mizezi maTi Tanamedrove sazogadoebrivi formacia da masTan dakavSirebuli instituciebi iyo. maT Soris xelovnebac. amitom, dadaistebi cdilobdnen "axali xelovnebis", e.w. anti-artis faseulobebis damkvidrebiT radikalurad SeecvalaT sazogadoebis cnobiereba.
  evropaSi mimdinare am procesebis TiTqmis paralelurad, Tbilisis kulturul cxovrebSi avangardizmis namdvili afeTqeba xdeboda. Tavidan, rusuli futurizmis gavleniT Camoyalibebuli dajgufebebis ideologiaSi nel-nela ikveTeboda evropuli dadaizmis niSnebic. am aqtiuri procesis sulisCamdgmeli iyo qarTuli da msoflio avangardis mniSvnelovani figura ilia zdaneviCi (iliazdi).
  iliazdis saxelTan aris dakavSirebuli avangardizmis originaluri Teoriis, e.w. "vsioCestvos" ideis Seqmna. Teoriis arsi mdgomareobda xelovnebis manamde arsebuli yvela formis SenarCunebaSi, maTi Tavisufali kombinirebis mizniT.
  dadaistebis radikalizmi dRes istoriis sakuTrebaa. "vsioCestvos" idea ki Tanamedrove post-modernistul xelovnebaSi isev ganagrZobs arsebobas.
  rasakvirvelia, Cvens sazogadoebas bevri damyayebuli stereotipi aqvs dasangrevi da mosaSorebeli, magram amis gakeTebas elene axvledianis saxelobis bavSvTa naxatebis galereidan Tu Seecdebodnen, namdvilad ar megona.
  Mechanical Cyber Dada-- gamofenis mquxare saTauriT inspirirebuli avuyevi 21 dekembers galereis kibeebs da Tan gzadagza bavSvebis ulamazes xelovnebas vaTvalierebdi. Ffirosmanis personaJebi, scenebi saxrebidan, zRapruli motivebi da rasakvirvelia yvelgan mze. namdvilad davrwmundi, rom mxatvroba sulis gansakuTrebuli mdgomareobaa. sxva SemTxvevaSi amxela Tavisuflebas ubralod ver gabedav.
  bavSvebis naxatebma iseT nirvanaSi magrZnobina Tavi, rom raime radikaluri da miTumetes dadaisturi aRar mindoda. amitom, cota SiSiT Sevabije "meqanikur" samyaroSi. 
  magram, Tqven warmoidgineT disonansSi erTi wamiTac ar migrZvnia Tavi. mavTulebis, telefonis yurmilebis, saaTebis gaSiSvlebuli meqanizmebis da TOSHIBA-s batareebiT azuzunebulma eqsponatebma galereis SesasvlelSive gamaqvava. gamogitydebiT ase kargad organizebuli da xarisxiani gamofena me bevri ar minaxavs TbilisSi. sasiamovno isic iyo, rom bavSvuri TamaSi aqac grZeldeboda, oRond, amjerad inteleqtualur doneze.
  did prognoziorad albaT ver gamovdgebi, magram mjera, rom 21 wlis artisti giorgi maRraZe (vis gamofenasac vstumrobdi im dRes) namdvilad ityvis Tavis sityvas Tanamedrove qarTul xelovnebaSi.
  mxatvari rom dadaisturi suliskveTebis aRorZinebaSi ar "davadanaSauloT" aqve getyviT, rom es Zveli mimdinareoba giorgisTvis mxolod TviTgamoxatvis erTerTi saSualebaa. ubralod, Cveni qveynisa da zogierTi globaluri sakiTxis gakritikeba dadaisturi radikalizmiT ufro ukeTesad gamosdis mxatvars.  
  garda amisa, giorgi maRraZe Tamamad cdis Zalebs Tanamedrove xelovnebis iseT drgebSi, rogoricaa: konceptualizmi, kinetikuri xelovneba, instalacia, media arti.
  marTalia, galereaSi eqsponatebi qronologiurad ar ekida, magram raRac Tematuri principiT ki iyvnen ganlagebuli.
  usamarTlobiTa da teqnokratiuli ZaladobiT savse dedamiwa avtors virisTavian da gasuqebul monstrad esaxeba, romlisTvisac ise wauWeria halstuxi, rom aSkaraa aseT mdgomareobaSi didxans ver gaZlebs da Wkuas iswavlis. magram, aseTma Samanurma xerxma Tu ar gasWra, maSin gamosavali wvrili, gamyinavi bgeraa. ufro sworad yovlismomcveli xmauri, romelsac Tavidan unda gauZlo da mere friii... iura gagariniviT amoyof Tvs kosmiur harmoniaSi.
  Tumca, mogexsenebaT adamiani susti arsebaa da Sesabamisad smenis organoc faqizi aqvs. amitom saSveli aqve dedamiwaze unda veZeboT. giorgi maRraZe optimistia da gamosavalsac gvTavazobs: kalkulatoris monitorze unda Seiyvano erTmaneTis mosiyvarule gogo-biWi da gaamravlo usasrulobaze, miiReb Thousend of Love-s (uamravi siyvaruli). martivi ariTmetikaa, magram genialuri.
  Cvens qveyanas rac Seexeba; aq isev mojadoebul "wiTel" wreSi gvixdeba triali. aq kerpebic igive darCa da simboloebic. axali marto giorgi maRraZis instalaciaa: "saqarTvelos warsuli da awmyo".
  mere kolaJi "adamianis mexsierebis sazRvari" vnaxe da galaqtioni gamaxsenda. "Cven sivrceebSi varT Tanabari"--rogor Tamamad ayenebda patara qveynis Svili sakuTar Tavs sakacobrio ferxulSi. mosaridebeli marTlac araferia, adamiani gonebis sazRvari usazRvroebaa da ilia zdaneviCis "vsioCestvoc" kargi safuZvelia xelovnebaSi Tamami gadawyvetilebebis misaRebad.
  gamofenasTan erTad, giorgi ludiTac gamimaspinZlda da uzomod madlobeli kvlav kibeebs davuyevi. isev patarebi macilebdnen da kidev erTi uzarmazari suraTi: "Sesvla ierusalimad". virze amxedrebul qristes patara biWi egebeba. maxsendeba, rom qristem bavSvi umaRles saTnoebad gamoacxada. bavSvebis yvelaze sayvareli saqme ki TamaSia.
  giorgi maRraZesaviT gulwrfelebi viyoT da xelovnebas yvela mxridan gza xsnili aqvs, imitom rom xelovnebac TamaSia.

   
     ...da andergraundi

  22 dekemberi,  "niu art kafe",  kuratori natuka vawaZe warmoadgenda qarTvel artists nikolzs cekva performansSi Performance Boil (aduRebuli performansi).
  raRac aRfrTovanebebi damCemda, magram ar SeiZleba ar aRiniSnos gamomsaxvelobiTi saSualebebis siTamame, stereotipebis msxvrevis ambicia da pirdapiri gagebiT Sokismomgvreli Sesruleba, rac axasiaTebda 24 wlis artistis marTlac "mduRare" performanss. mimaCnia, rom nikolozi Tanamedrove qarTul xelovnebaSi erTerTi niWieri Semoqmedia. piradi urTierTobidan gamomdinare vici, rom is didi pasuxismgeblobiT ekideba sakuTar saqmes.
  nikolozma aRniSnul performansze saSemsruleblo masalad TiTqmis SiSveli sakuTari sxeuli warmoadgina. gamoyenebuli hqonda akrilis saRebavi, qalis fexsacmeli da erTic sadezinfeqcio niRabi. performansis saund-dizains uzrunvelyofda Chring, grafikuli gamosaxuleba kote sulaberiZis (xinkali zedxedSi, gverdxedSi, WrilSi).
  "niu art kafeSi" Sekrebili sazogadoeba maincdamainc ver grZnobda, magram Tavidanve CaerTo performansis mimdinareobaSi. scenaze damxobili artisti maqsimalurad ganasaxierebda xinkals. naoWebisa ra mogaxsenoT,  magram feriT srul SesabamisobaSi gaxldaT. uZrav mdgomareobaSi daaxloebiT 20 wuTi dahyo. es TiTqmis is doa, romelic yvela xinklis moyvarulma unda gaataros SekveTis molodinSi.
  albaT, sigaretis kvamliT gaburuli kafis temperaturamac Seuwyo xeli da "xinkali" rogorc iqna moixarSa. Tumca, etyoba cota zedmeti mouvida da SigTavsidan raRacam daiwo gamosvla. wvalebiTa da manWva-grexiT, warmosaxviTi comis garsi gamoarRvia da nel-nela xinkalSi "gamoCekili" eSmakismagvari monstri moevlina "niu art kafes".
  cota SiSi ki Semepara, magram saxeze afarebuli, bolo drois ganuyofel aqsesuarad qceuli sadezinfeqcio niRabi vicani da davmSviddi. etyoba xinkali H1N1 virusiT dasnebovnebuli Roris xorciT iyo damzadebuli da axladgamoCekili arseba cota Semecoda kidec. sikvdils jer ar apirebda, etyoba Zlieri imuniteti hqonda. amitom, scenaze raRacas dauwyo Zebna. male ipova. sadRacidan qalis wiTeli fexsacmeli gamoaZro da fexze daiwyo morgeba. es sakmarisi iyo, rom xinklis meore ingredientic amomecno: Zroxis xorci.
  amis Semdeg niRabi demonstraciulad moixsna da fexsacmlis qusliT magrad gaTela. eh, axladdabadebuli iyo da etyoba ar icoda, rom iaffasiani fexsacmeli ki ara "tami-flu" aRar Svelis mag ubedurebas.
  saqme rom moiTava nel-nela wamodga da axla mTeli Tavisi didebulebiT gveCvena "xinkal-biWuna". cota xans iborZika, magram maRal quslebs male SeeCvia da ukve improvizebuli siarulis manerzec ki gadavida. bolos fexis wverebze balerinasaviT SeimarTa, mzera gayinuli Seeqna da ase muqaranarevi saxiT, "graciozulad" datova scena. neta vis eqadneboda. yvelaferi yvelaferi da Roris gripi mzeriT namdvilad ar gadadis.
  sanaxaobisgan gaognebulma darbazma gonze mosvla Zlivs moaxerxa. aqa-iq taSic gaisma, magram maleve Sewyda. etyoba SeeSindaT "bisze" ar dabrunebuliyo eSmaki. 
  bolos isev zemoT ganxilul gamofenebs mivubrundebi. umjobesi iqneba, axalgazrda qarTvelma artistebma daZlion erTmaneTTan da sxva kulturebTan gaucxoebis kompleqsi da urTierTTanamSromloba gaixadon sakuTari saqmianobis mTavar principad. Torem, ase gancalkavebulebi sadme "andergraundSi" amoyofen Tavs da iq kidev xinklidan gamosul monstrs swored maTnairi gzaabneulebi sWirdeba SesaSineblad. miTumetes, rom nikolozi ase profesionalurad asrulebs mis rols.
  Torem me ra... kafedan rom gamovdiodi, karebze akrul kote sulaberiZis samganzomilebiani xinklis danaxvaze muWistola nerwyvi gadavylape. iqneb, am krizismac male Caiaros, rom megobrebTan erTad sadme saxinkleSi gvarianad movulxino. 

                                                                           
  


   

       
       

gaseirneba tbilisshi


      
                                                               

                                          gaseirneba TbilisSi
    
     neta ra manZilia Tavisuflebis moednidan vakis parkamde?
     romelime taqsis mZRoli albaT daufiqreblad gagcemT pasuxs,  magram metrebi da kilometrebi aba ra mosatania,  roca am or adgils Soris sivrce gemovnebis,  stilisa da gansxvavebuli interesebis WrilSi SegeZloT dagenaxaT wlevandel Tbilisobaze.
     bolo dros,  kojris mimarTulebiT Tbilisis gafarToebul sazRvrebs,  sxva Tu araferi, erTi kargi upiratesoba namdvilad aqvs: yovel naxevar saaTSi mawoni da yvavilebi yovelgvari Seferxebis gareSe transportirdeba "axali drois" yviTeli avtobusebiT. Tanac Tu gagimarTla da fanjarasTan mokalaTdi,  mTeli gza SegiZlia aTvaliero xelis gulze gadaSlili dedaqalaqi,  sanam mofamfalebul,  magram mainc elegantur sololakSi ar Sesulxar.
     sololakamde jer kidev karga manZili iyo darCenili. amitom,  srulad SemeZlo gameazrebina is SeSfoTeba,  im dRes ucnaurad abolebuli Tbilisis centris danaxvisas rom damemarTa. xanZari rom ar iyo namdvilad etyoboda. mere uceb Semodgomis sofeli gamaxsenda. qalebi Camocvenil foTlebs agroveben da  mzian amindSi wvaven. Soridan zustad aseTi efeqti aqvs. magram,  aba sad cnobili Tbilisuri Wadrebi da sad Cemi soflis neSo*.
     bolo gaCerebaze,  avtobusidan Camovdgi fexi Tu ara,  yvelaferi naTeli Seiqna. abolebuli qalaqi mwvadis suniTac Warbad iyo gajerebuli. ucnauria,  marto mwvadis sunma rom gamaxsena Cveni dedaqalaqis mTavari dResaswauli.
     mgonia,  rom Tbilisobis msgavsi dResaswaulebi ufro metad unda atarebdes saxalxo xasiaTs,  masSi sazogadoebis farTo fenebis CarTvisa da Tanamonawileobis TvalsazrisiT. magaliTisaTvis Sors wasvlaa araa saWiro. CvenTvis yvelaferSi sanimuSo dasavluri tendenciebi sainteresoa karnavalebisa da maskaradebis kuTxiTac (veneciis karnavali,  helouini da sxva). ise,  "Tvali daudges evropas" da yeenoba-berikaobis patroni xalxi marTla "tyeSi pantis Zebnas" nu gadavayolebT yvelafers.
     Tbilisoba Tavisi arsiT wminda sabWouri fenomenia (wels Turme saiubileo 30-e TariRsac avRniSnavdiT), sadac ubralo moqalaqe erTi didi dagegmarebis pasiuri detalia mxolod. aseTi damokidebuleba yvelafris totaluri kontrolis usiamovno mogonebebs aRZravs. amitom,  ukeTesi iqneba Tu momavalSi organizatorebi marto mayureblis statusiT ki ara,  dResaswaulSi TanamonawileobisaTvisac dagvpatiJeben.
     wlevandeli Tbilis-qalaqobis pirveli STabeWdileba Tavisuflebis moedanze gaSlili grandiozuli Savi scena iyo. uceb goneba "centr-pointis" imave feris "Sedevrisaken" gameqca: neta xom ar moaxerxes da tendenciad xom ar daamkvidres arqiteqturaSi "Savi esTetika"? magram,  rac ufro binddeboda,  miT ufro ikveTeboda organizatorebis optikuri Canafiqri: mkrTalad ganaTebuli scenis ukan mTeli Tavisi grandiozulobiT wamoimarTa borotebis mZleveli sikeTis skulptura.
     maxsovs,  Tavis droze,  Cveni "gigantomani" Tanamemamulis mier nawyalobevma am monumentma gvariani vnebaTaRelva gamoiwvia. qarTveli da ucxoeli mxatvrebis mier mowyobili saprotesto aqcia,  marTalia Zeglis demontaJiT ar damTavrebula,  magram figura TiTqos TavisiT gaqra Tbiliselebis Tvalsawieridan. masStabebis aSkara Seusabamobis gamo asec iyo mosalodneli. Tavisuflebis moedani misTvis patara iyo, Soridan ki,  reliefisa da axalmSeneblobebis mizeziT,  adgil-adgil ar Canda. Tanac,  es erTaderTi wminda giorgi iyo, romlis danaxvaze marSutkaSi myofi morwmune sazogadoeba pirjvars arasodes iwerda. dameTanxmebiT, aseTi totaluri ignorirebis fonze, Tbilisoba da misi msgavsi dResaswaulebi monumentis reprezentaciisaTvis kargi saSualebaa.
    koncertisaTvis gaxurebuli mzadeba midioda. scenaze lela wurwumia idga da Tavisi omaxiani xmiT  teqnikosebs mikrofonebis gasworebaSi exmareboda (ise,  qalbatoni lela aucileblad raRacas SeiZens,  axali varcxnilobis gamo Zlivs vicani). mere sxva monawileebic enacvlebodnen erTmaneTs da yvelani koncertisaTvis momzadebuli nomrebidan waimRerebdnen xolme. yvelaferi naTeli iyo: qarTuli estrada,  Tavisi qveynis dedaqalaqze Seqmnili paTetikuri simRerebis raodenobiT,  namdvilad rekordze gadioda. erTi axali simReridan nawyvets ki mfrinav frazad gadaqceva ar ascdeba: "me viyo Tbilisi"...
     scenis mimdebare teritoriaze da mTels rusTavelze sazogadoeba mravlad ireoda. xalisiT gamorCeuli axalgazrda gogo-biWebi sWarbobdnen. ucnaurad gvandnen erTmaneTs. varcxniloba yvelas romeliRac surenasTan an arturasTan qonda dayenebuli. rac Seexeba Cacmulobas,  didubisa da lilos bazrobebis tendencia aSkarad etyobodaT. ho,  kidev bodi-artis nimuSebic SevniSne zogierTs,  oRond mxolod saxeze.
    rusTaveli transportisaTvis daketili iyo. damerwmuneT,  aseT dros dedaqalaqis mTavar quCaze gaseirneba sakmarisi siamovnebaa. Tu uecrad skeidbordebze mosriale "eqstremalebi"  Segxvdebian,  nu SegeSindebaT.  Tbiliseli Tineijerebi am saqmeSi SesaSuri ostatobiT gamoirCevian,  safrTxes aravis uqmnian.
    parlamentis fasadidan ukve aSenebuli Tu asaSenebeli "ocnebis koSkebis" bilbordebi CamoexsnaT. swori gadawyvetilebaa. bolo dros rusTavelze gaCaRebuli holivuduri gadaRebebisaTvis veraferi saxarbielo dekoracia iqneboda. barem isic vTqvaT,  rom Cvens ambavSi endi garsias,  penelopa krusis,  xavier bardemisa da bolo-bolo didi maestro almadovaris saxelebis gaJRereba,  albaT Cvens quCazec male moiyvans gazafxuls.
    axla veraze vdgevar. aq mayali ukve minavlebula,  pirveli mwvadic dauWaSnikebiaT. "koka kolas" mravlisamtani boTlebidan kaxuri warafi moedineba. sulswrafi qarTvelebi. rogorc wesi,  am dros,  am adgilze darbaiseli verelebi sxedan da dinjad akeTeben saWadrako svlebs an SigadaSig kamaTels gaagoreben. magram,  Tbilisobam yvelafris "iarmurkad" gadaqceva icis xolme.
    mere qarTuli keTildReobis dRemde myarad mdgar citadelSi gadadixar. vakelebo, vakelebo. "ganviTarebuli socializmisa" da postsabWour-evropuli warmodgenebis sinTezi. kedlebze SedarebiT daxvewili graffitis kultura da ganumeorebeli asobgera "l". aq yvelaferi Sikia,  TviT religiurobac ki.      aqaurobam Tu cota Tavbru dagaxvia,  Cveni drois mwerali unda gaixseno,  am ubnis kargi eqsperti: sul ramdenime aTeuli wlis win am adgilebSi "wyneTelebi Turme Txebs aZovebdnen". warmogidgeniaT? gvariani Svebaa Cemnairi "soflelisTvis". damSvidebuli mivuyvebi vakis parkisaken gzas.
    vakis parkSi tradiciuli ambebia: bebiebi da SviliSvilebi,  Seyvarebuli wyvilebi. eTnografiulisaken asaforTxebel bilikebze vnebebi ufro mZafrdeba. Tumca,  klub "33a"-dan gamomavali musikis xmebi Tavis irgvliv axdens sazogadoebis koncentracias. miTumetes,  rom TbilisobasTan dakavSirebiT,  koncertze daswreba ufasoa. Sedi-gamodi. Ria karis dRea raRa. bolo dros,  klubis mesveurTa subkulturuli warmodgenebi cota eWvqveS daayena nametanma komercializaciam. amitom,  aseTi socialuri Jesti Selaxuli popularobis reabilitaciisTvis miswreba iyo.
    Ria cis qveS darbazi qaosurad ivseboda. scenaze qarTuli folkloris "evroSeremontebaSi" friad damaSvrali zumba da jguf "mgzavrebis" sruli Semadgenloba gaSliliyo. unda aRiniSnos,  rom "mgzavrebis" Semoqmedebam jerjerobiT yvelaze srulyofili saxe misca Cveni musikaluri memkvdreobis gaTanamedrovebis saqmes. kargi iqneba,  maTi simRerebis mosmenis Semdeg,  "rimeiqebis" bevri ubadruki nimuSi mxolod warsulis koSmarad Tu gagvaxsendeba.
    magram,  erTi nakli aSkarad TvalSisacemi iyo. klubebisaTvis damaxasiaTebeli imiji--musikossa da mayurebels Soris uSualo kontaqti--"33a"-Si qarTuli kompleqsebis zRvarze gadioda. marTalia,  zumba cdilobda am TvalsazrisiT situaciis daregulirebas,  magram,  ratomRac mayureblis sruli ignorirebis fonze. simRerebs Soris misi cotaTi "ukbilo" xumrobebi mxolod teqnikosi viqtorasaken iyo mimarTuli. Tumca,  Sekrebili sazogadoebac didi aqtiurobiT ar gamoirCeoda. ar vici,  kedlebze dakidebuli statiuri fotoebisa Tu darbazSi ratomRac mimofantuli NATO-s bukletebis brali iyo,  momeCvena rom vakelebi cota "gatexilSi" iyvnen.
   saerTo suraTi verc momdevno monawileebis gamosvlam Secvala. mgoni marto erTi sezonisaTvis Sekrebili jgufi "art-Semodgoma",  scenaze ucnauri ganlagebiT damamaxsovrda: skamebze mokalaTebul sam jeels violinoiani patara gogo adga Tavze. da kidev,  bolo drois lamis erovnul instrumentad qceuli tamtamebi. ase bevr adamians rom qonda amoCrili lajebSi am Tbilisobaze.
   sxva Tu araferi,  Cemi piradi ganwyobileba cotaTi mainc rom gamomekeTebina,  CanTaSi gadanaxuli  ludi "bavaria 8.6" gavaZre da axla am gziT vcdilobdi evropelobas da maSasadame NATO-elobas. 
   yvelaze gemrieli pirveli ylupi jer damTavrebuli ar mqonda,  roca darbazSi taSma igriala. cota Sebindebuli iyo da ukve ganaTebul scenaze qarTuli publikis favoriti jgufi "frani" wardga. eqsperimentuli Semadgenlobis miuxedavad biWebma mainc magrad Seuberes. Tqven warmoidgineT,  darbazis kuTxeSi sami acekvebuli gogonac ki SevniSne. saRamos suli da guli,  "franis" vokali gaga CixlaZe iyo. namdvili Soumeni,  xalisiani iumoriTa da "xvanWkaris" boTliT xelSi. darwmunebuli var,  Cemi sakuTari rom ar mqonoda,  survilis SemTxvevaSi sasmels aucileblad gamiziarebda. xandaxan sigaretsac Tamamad abolebda da repertuaris SerCevas darbazs sTxovda xolme.
   "franis" erTi simRerisa ar iyos,  neta genaxaT aqamde uimedod miZinebuli darbazi musikosebTan erTad "ra gulianad mReroda."
    ukana gzaze isev vake-vera-rusTaveliT vbrundebodi. transportis moZraoba sanaxevrod aRedginaT. xalxic SeTxelebuli iyo. samagierod,  koWebamde mzesumziris narCenebs mivaSrialebdi Semodgomis quCebSi. Tavisuflebaze am droisTvis albaT Tbilisis sapatio moqalaqeebs ajildoeben. danagvianebulma quCebma gamaxsena, neta vinmes azrad Tu mosvlia, sapatio Tbiliselis wodeba romelime qurTi meezovisaTvis erTxel mainc mieniWebinaT. dameTanxmebiT,  amiT sakadrisad dafasdeboda am muyaiTi adamianebis Sroma. mere uceb firosmanis maradiuli "meezove" maxsendeba da isev sulmnaTi nikala Tu gamogviyvans am uxerxuli mdgomareobidan.
    "axalmoqalaqeebidan" oTar ramiSvili da kidev,  warmoSobiT Tbiliseli,  baqos yofili meri damamaxsovrda. rogorc Cans,  wels Cveni drois aSuRebs daufases Rvawli da Tan Tbilisur-azeruli mimarTulebac Seusabames (Tu baqo-jeihanuri?). mere  ceremonialis wamyvanma oriode sityvis Tqma vaxtang kikabiZes sTxova, romelic wlevandel Tbilisobaze moqalaqe Tu ara,  "sapatio Tamada" namdvilad iqneboda. amitom,  dardimandulad marTla ori Tqva: "Tbiliss gaumarjoso".
    gavkadnierdebi da sadRegrZelos paToss mec SevuerTdebi. Tanac Tu batoni buba nebas momcems,  ludiT vityvi.
    maS ase... ukeTes Tbiliss gaumarjos!      
    
     
          *neSo-- raWvelebi foTols eZaxian. 
       
                                                                                    
      
     
                                                           










  a
                                                           










  a